กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวหนองอ้ายแท่น หมู่ 1 ตำบลบ้านใหม่ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา สมาชิกแปลงใหญ่ 35 ราย พื้นที่เพาะปลูกข้าว 730 ไร่ ปัจจุบันมีการพัฒนาการผลิตข้าวทั้งในด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ด้านการผลิตข้าวคุณภาพ ด้านการบริหารจัดการศัตรูพืช ด้านการจัดการปุ๋ยอินทรีย์และชีวภาพ และด้านการจัดการเครื่องจักรกล ซึ่งการดำเนินงานด้านต่างๆเริ่มต้นจากการรวมกลุ่มกัน ซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวจากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว ในราคาที่ต่ำกว่าท้องตลาด ผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีภายใต้ “ศูนย์ข้าวชุมชน” ส่งผลให้เกษตรกรลดต้นทุนจากการผลิต โดยใช้เทคโนโลยีการใส่ปุ๋ยสั่งตัด การใช้โดรนเพื่อการเกษตร พัฒนาคุณภาพสินค้า ให้ได้มาตรฐานและปลอดภัยจากสารเคมี มีการแปรรูปข้าวสารทั้งข้าว กข43 ในแบบข้าวกล้องและข้าวขาว และข้าว กข79 ภายใต้แบรนด์ “ปิ่นโตข้าว”
นางอริศรา เมฆย้อย ประธานแปลงใหญ่ข้าวหนองอ้ายแท่น หมู่ 1 ตำบลบ้านใหม่ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา เปิดเผยว่า เดิมทีเกษตรกรในพื้นที่มีอาชีพหลักคือการทำนา อยู่กับทุ่งนามาตั้งแต่สมัยพ่อ-แม่ พอเรียนจบกลับมา จึงได้มารับช่วงต่อจากพ่อ-แม่ คลุกคลีกับทุ่งนามาตั้งแต่เล็กๆ จนถึงปัจจุบัน เราได้เรียนรู้ถึงปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งการทำนาในยุคสมัยนี้มันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง ไม่ว่าจะเป็นด้านน้ำ สภาพอากาศ ปัจจัยการผลิตต่างๆ รวมถึงโรคแมลงที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง เรานำปัญหาเหล่านี้มาปรึกษาหารือกับสมาชิกในชุมชน จนสมาชิกในชุมชนเกิดการรวมกลุ่ม จัดตั้งเป็นแปลงใหญ่ข้าวหนองอ้ายแท่น จึงได้พยายามหาเทคโนโลยีสมัยใหม่ มาช่วยในเรื่องของ ลดการใช้แรงงานคน เพิ่มประสิทธิภาพการทำนาให้ดียิ่งขึ้น รวมถึงการพัฒนาในการสร้างแบรนด์ เพื่อจำหน่ายผลผลิตเอง จึงเกิดเป็นแบรนด์ “ปิ่นโตข้าว” ขึ้น
ซึ่งการสร้างแบรนด์ “ปิ่นโตข้าว” จะช่วยในเรื่องของราคา เพราะเกษตรกรสามารถกำหนดราคาเองได้ ส่วนที่ 1 ขายให้กับโรงสี ส่วนที่ 2 ขายให้กับทางกลุ่มผลิตและแปรรูปเอง และส่วนที่ 3 ส่งไปยังเครือข่ายของเรา ทางเครือข่ายได้ข้าวที่มีคุณภาพ ในส่วนของกำไรจากการขายข้าวของกลุ่มจะแบ่งยอดส่วนนึงให้กับทางกลุ่มเครือข่าย เพื่อใช้ในกิจกรรมของกลุ่มต่อไปเป็นการช่วยเหลือสังคมอีกด้วย ทั้งนี้ทางกลุ่มได้เข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด เนื่องจากว่าในชุมชนส่วนใหญ่การใช้แรงงานเป็นผู้สูงอายุ จึงศึกษาหาข้อมูลนำเทคโนโลยีที่เป็นที่น่าสนใจ สามารถมาใช้กับกลุ่มของเราได้บ้าง ซึ่งเทคโนโลยีที่เราได้นำมาใช้ คือ โดรน ใช้หว่านของเมล็ดพันธุ์ หว่านปุ๋ย เมื่อเกษตรกรสมาชิกของกลุ่มเห็นหลักของการทำงานของโดรน เกษตรกรมีการยอมรับ และให้ความสนใจ ถึงแม้จะเป็นเกษตรกรผู้สูงอายุแต่พร้อมที่จะเรียนรู้ อันนี้ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้กลุ่มของเราพัฒนามาถึงทุกวันนี้
นอกจากนี้ แปลงใหญ่ข้าวหนองอ้ายแท่น มีการนำ “เทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตร” อื่นๆมาปรับใช้แปลงนา อาทิ การใช้ Application อาทิ ปุ๋ยสั่งตัด พยากรณ์อากาศ การติดตาม สถานการณ์ศัตรูพืชมาปรับใช้ และยังเป็นศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร หรือ ศพก.ของอำเภอระโนด เป็นจุดเรียนรู้เรื่องการ ลดต้นทุนข้าวเป็นหลัก ทำให้มีองค์ความรู้ในเรื่องการลดต้นทุนด้วยการลดการใช้ปุ๋ย การใช้ปุ๋ยตาม ค่าวิเคราะห์ดิน การทำน้ำหมัก ปุ๋ยหมัก การป้องกันกำจัดศัตรูข้าวโดยใช้สารชีวภัณฑ์ และการจัดการกลุ่มอย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย
